Ak kuyruksallayan / Motacilla alba / Pied wagtail

Tanımı Ufak, ötücü bir kuş olan Akkuyruksallayan Avrupa ve Asya'nın birçok bölgesinde ve kuzey Afrika'da yaşar. İnce, zayıf bir kuştur. Boy 18 cm dir. Siyah beyaz başı, siyah göğsü, gri sırtı ve kararkteristik uzun kuyruğuyla tanınır. Dişi biraz daha soluk renklidir. Kuyruğu siyah, kuyruk dış telekleri beyazdır. Açık alanları tercih eden böcekçil bir kuş olan Akkuyruksallayan, su kenarlarını tercih eder, suya yakın açık alanlarda avlanır. Şehir hayatına da adapte olmuş bu tür yuvasını binalardaki çatlaklara, taşların arasındaki oyuklara yapar. Doğada da benzer yarıkları ve çatlakları tercih eder.

Habitatı Genelde su yakınlarını tercih eder; göl, akarsu veya deniz civarında yaşar. Ancak ana besini olan böcekleri yakalamak için açık alanları tercih eder. Yuvasını binalara, binalardaki çatlaklara, taş duvarlara ve doğada buna benzer yerlere yapar. Şehre adapte olmuştur; suya yakın bölgelerde şhir merkezlerinde dahi görülebilir.

Yayılışı Avrupa ve Asya'nın büyük bölümü ile kuzey Afrika'da dağılım gösteren oldukça yaygın bir kuştur. Çöller hariç birçok farklı habitatta gözlenebilir. Ülkemizdeki popülasyon yaz-kış mevcuttur; sert kışları daha ılıman yerlere göç ederek geçirebilirler.

Tanımı
Ufak, ötücü bir kuş olan Akkuyruksallayan Avrupa ve Asya'nın birçok bölgesinde ve kuzey Afrika'da yaşar. İnce, zayıf bir kuştur.
Boy 18 cm dir.
Siyah beyaz başı, siyah göğsü, gri sırtı ve kararkteristik uzun kuyruğuyla tanınır.
Dişi biraz daha soluk renklidir.
Kuyruğu siyah, kuyruk dış telekleri beyazdır.
Açık alanları tercih eden böcekçil bir kuş olan Akkuyruksallayan, su kenarlarını tercih eder, suya yakın açık alanlarda avlanır.
Şehir hayatına da adapte olmuş bu tür yuvasını binalardaki çatlaklara, taşların arasındaki oyuklara yapar.
Doğada da benzer yarıkları ve çatlakları tercih eder.

Habitatı
Genelde su yakınlarını tercih eder; göl, akarsu veya deniz civarında yaşar.
Ancak ana besini olan böcekleri yakalamak için açık alanları tercih eder.
Yuvasını binalara, binalardaki çatlaklara, taş duvarlara ve doğada buna benzer yerlere yapar. Şehre adapte olmuştur; suya yakın bölgelerde şhir merkezlerinde dahi görülebilir.

Yayılışı
Avrupa ve Asya'nın büyük bölümü ile kuzey Afrika'da dağılım gösteren oldukça yaygın bir kuştur.
Çöller hariç birçok farklı habitatta gözlenebilir.
Ülkemizdeki popülasyon yaz-kış mevcuttur; sert kışları daha ılıman yerlere göç ederek geçirebilirler.

Ak kuyruksallayan / Motacilla alba / Pied wagtail  FOTOGRAF: KUTLU KEMAL KORTAN

Beslenme Böcekçildir; avlanmak için suya yakın açık arazileri tercih eder.

Biyolojisi Akkuyruksallayanlar tek eşlidir ve yuva bölgesini savunurlar. Üreme zamanı dağılım alanının çoğunda Nisan-Ağustos arasıdır. Hem dişi hem erkek yuva yapımında görev alır. Dere kenarındaki taşların çatlağına veya insan yapısı binalardaki çatlaklara ot, yaprak, çalı taşınarak yuva yapılır. 3-8 arası yumurta çıkartabilir ama genelde bu sayı 4-6 civarıdır. yumurta boyutu 20x15 mm civarı, ağırlığı 2,3 gramdır. Ebeveynlerin ikisi de kuluçkada yatar ve yumurtlamadan 12 gün sonra yavrular çıkar. Yavrular palazlanana kadar hem anne hem bab yavruları besler. Yumurtadan çıktıktan 2 hafta sonra palazlanmaya başlayan yavrular yaklaşık 1 hafta daha beslendikten sonra artık kendi besinini bulabilecek duruma gelir.

Göçü Ülkemizdeki popülasyonun büyük kısmı yerel olmasına rağmen kışın soğuk geçtiği kesimlerden Akdeniz kıyısına veya Kuzey Afrika'ya göç olabilmektedir. Dağılım alanı içindeki ılıman yerleri tercih ettiğinden mevsimsel göçler gerçekleştirebilir.

Popülasyonu Dağılım alanının büyük bölümünde Oldukça yaygın bir türdür. Nüfusu konusunda kesin bir rakam olmasa da oldukça sağlıklı bir popülasyona sahip olduğu tahmin edilmektedir. Bu yüzden IUCN Red List'te "Least Concern" olarak yer almaktadır. İnsan etkilerine ve habitat değişimlerine kolay ayak uydurabildiği için nesli sağlıklı şekilde devam etmektedir.

Davranışları En göze çarpan davranışı ismini de aldığı sürekli kuyruk sallamasıdır. Bunun sebebiyle ilgili muhtemel açıklamalar, avının dikkatini dağıtmak, diğer kuşlara gözdağı vermek ve avcı kuşlara / hayvanlara sürekli tetikte olduğu izlenimini vermek şeklindedir.

Yerel Adlar Ak kuyruksallayan - çiftçi / Denizli ( uozgur) Akkuyruksallayan-hasancık,grikuyruksallayan / Denizli ( wolfkenan ) ak kuyruk sallayan - at mitçiği / Adana ( mose )

Ses-Ötüşü Sesi kalın bir "şisik" ve tatlı bir "şiüüv-iii"; ötüşü ise titrek notalar ile bunların cıvıltılı varyasyonlarıdır.

Kaynaklar Kuş Gözlemcisinin Cep Kitabı - Kuş Araştırmaları Derneği www.bto.org - BTO Bird Facts Web Sitesi Wikipedia Web Sitesi www.birdlife.org Web Sitesi www.iucnredlist.org British Trust for Ornithology

www.trakus.org  'den alıntıdır....